Thực trạng đào tạo tại doanh nghiệp SMEs
Ở Việt Nam, khoảng 97% doanh nghiệp thuộc nhóm SMEs, có quy mô lao động dưới 200 người, nguồn vốn không vượt quá 100 tỷ đồng và doanh thu hàng năm dưới 300 tỷ đồng. Với các hạn chế này, nhiều doanh nghiệp chưa thể đầu tư vào các chương trình đào tạo bài bản. Thông thường, đào tạo tại SMEs chỉ được thực hiện khi có yêu cầu cấp thiết từ cấp quản lý hoặc khi doanh nghiệp gặp khó khăn, cần nhanh chóng cải thiện năng lực đội ngũ. Điều này có thể gây ra nhiều bất cập, chẳng hạn như thiếu tính liên tục và khó khăn trong việc nâng cao chất lượng công việc của nhân viên. Việc không có kế hoạch đào tạo cụ thể và dài hạn dễ dẫn đến lỗ hổng kỹ năng, làm giảm hiệu suất lao động và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh.
TráiGiữaPhảiXóa |
![]() |
SMEs Việt Nam cần chiến lược đào tạo bền vững để lấp đầy lỗ hổng kỹ năng và thúc đẩy tăng trưởng |
Một số lĩnh vực đặc thù như:
- Thương mại, bán lẻ
- Ngân hàng, tài chính
- Y tế, chăm sóc sức khỏe
- Giáo dục đào tạo
- Du lịch - Nhà hàng - Khách sạn
- Công nghệ thông tin (Tư vấn CNTT, cung cấp dịch vụ IT, …)
thường được các SMEs đầu tư nhiều hơn vào đào tạo, do yêu cầu cao về chuyên môn và tính linh hoạt trong công việc.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chưa tận dụng hiệu quả lợi ích từ đào tạo, gặp phải ba thách thức lớn.Thứ nhất, hoạt động đào tạo chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến thiếu hụt về phát triển kỹ năng và tri thức, làm chậm sự phát triển nội bộ. Thứ hai, đào tạo còn thiếu sự đầu tư bài bản và không có định hướng chiến lược dài hạn, thường chỉ diễn ra khi có chỉ đạo từ CEO.
Cuối cùng, việc chưa linh hoạt ứng dụng công nghệ khiến các chương trình đào tạo trở nên nhàm chán, không đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Các thách thức này đòi hỏi sự thay đổi trong tư duy và cần một chiến lược bền vững để đào tạo thực sự trở thành động lực phát triển cho doanh nghiệp.
Xem thêm: Tối ưu ngân sách đào tạo: Chiến lược thông minh cho hiệu quả dài lâu
Căn cứ để xây dựng kế hoạch đào tạo
TráiGiữaPhảiXóa |
![]() |
Để lập kế hoạch đào tạo hiệu quả, các doanh nghiệp SMEs cần xác định rõ các mục tiêu đào tạo gắn liền với chiến lược kinh doanh. 3 mục tiêu quan trọng bao gồm:
- Nâng cao hiệu suất làm việc để đạt mục tiêu kinh doanh
- Phát triển và duy trì năng lực của đội ngũ
- Hỗ trợ cho chiến lược phát triển dài hạn của doanh nghiệp.
Ngoài các mục tiêu cụ thể, việc lập kế hoạch đào tạo tại SMEs cũng cần dựa trên 2 căn cứ chính: chiến lược kinh doanh và phân tích khoảng cách (GAP) về năng lực và hiệu suất giữa yêu cầu công việc và khả năng thực tế của nhân viên.
Căn cứ 1:Chiến lược kinh doanh
TráiGiữaPhảiXóa |
![]() |
Để xây dựng kế hoạch đào tạo hiệu quả, SMEs cần gắn kết mục tiêu đào tạo với chiến lược kinh doanh, tập trung vào nâng cao hiệu suất, phát triển đội ngũ và hỗ trợ chiến lược dài hạn |
Kế hoạch đào tạo hiệu quả phải được xây dựng dựa trên chiến lược kinh doanh, vì đây là yếu tố cốt lõi quyết định sự sống còn và phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp SMEs.
- Mục tiêu kinh doanh: Đào tạo cần gắn liền với các mục tiêu kinh doanh cụ thể, đảm bảo đáp ứng những yêu cầu cấp bách và quan trọng nhất mà doanh nghiệp đang hướng tới.
- Kế hoạch triển khai: Các hành động chiến lược để đạt mục tiêu kinh doanh là cơ sở xác định rõ những năng lực và kỹ năng (NL/KN) cần được đào tạo. Việc này đảm bảo rằng chương trình đào tạo không chỉ phù hợp với từng giai đoạn phát triển mà còn tập trung vào những yếu tố then chốt giúp nhân viên thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chiến lược.
- Định hướng lâu dài: Đào tạo không chỉ nhằm giải quyết các vấn đề trước mắt mà còn phải đồng hành với chiến lược phát triển dài hạn của doanh nghiệp. Điều này đảm bảo đội ngũ nhân sự vừa đáp ứng được nhu cầu hiện tại, vừa sẵn sàng thích ứng và phát triển trong tương lai. Một kế hoạch đào tạo bài bản và bền vững sẽ tạo nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức, vươn xa và đạt được các mục tiêu lớn hơn.
Căn cứ 2: Khoảng cách năng lực và hiệu suất (GAP)
TráiGiữaPhảiXóa |
![]() |
Phân tích khoảng cách năng lực và hiệu suất giúp nhận diện các điểm yếu, từ đó xây dựng chương trình đào tạo phù hợp để nâng cao hiệu quả công việc |
Việc phân tích và đánh giá GAP năng lực và hiệu suất là một bước quan trọng trong quá trình xây dựng kế hoạch đào tạo. Phân tích này giúp nhận diện các “GAP” trong kỹ năng, từ đó thiết kế chương trình đào tạo phù hợp để khắc phục điểm yếu và nâng cao hiệu quả làm việc của nhân viên. Căn cứ này bao gồm:
- Đánh giá năng lực và kỹ năng hiện tại của nhân viên.
- Hiệu suất công việc
Nếu có chênh lệch giữa hiệu suất thực tế và kỳ vọng, đó có thể là dấu hiệu cần bổ sung kỹ năng qua đào tạo.
Xem thêm: Quy trình đào tạo: Xây dựng lộ trình phát triển bền vững cho doanh nghiệp
Thích ứng với tình hình kinh doanh nhiều biến động
TráiGiữaPhảiXóa |
![]() |
Kế hoạch đào tạo linh hoạt giúp doanh nghiệp vững vàng vượt qua biến động và trang bị đội ngũ sẵn sàng đối mặt với thách thức |
Trong môi trường kinh doanh nhiều biến động, kế hoạch đào tạo cần có sự linh hoạt để thích ứng với các yếu tố thay đổi đột ngột. Những biến động như: Quy trình, công nghệ; Ngân sách nhà nước; Khó khăn kinh doanh có thể ảnh hưởng đến kế hoạch ban đầu. Để thích ứng, các doanh nghiệp cần thực hiện một số chỉ dẫn quan trọng như:
Điều chỉnh nội dung theo nhu cầu cấp bách: Nội dung đào tạo cần linh hoạt thay đổi để đáp ứng kịp thời các yêu cầu mới từ thị trường hay chiến lược kinh doanh, đảm bảo nhân viên được trang bị kỹ năng cần thiết trong tình huống khẩn cấp.
Linh hoạt phương thức đào tạo: Sử dụng các hình thức đào tạo trực tuyến, học từ xa, hoặc qua nền tảng công nghệ để ứng phó hiệu quả với môi trường biến động, đảm bảo tính liên tục và giảm thiểu gián đoạn.
Ưu tiên các vị trí then chốt: Tập trung đào tạo cho đội ngũ chiến lược và các vị trí quan trọng, những người trực tiếp ảnh hưởng đến định hướng và sự phát triển của doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn
Đánh giá và điều chỉnh liên tục: Để đảm bảo kế hoạch đào tạo luôn phù hợp với tình hình thực tế, doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá hiệu quả của các chương trình đào tạo và thu thập phản hồi từ nhân viên. Đánh giá này giúp doanh nghiệp nắm bắt được điểm mạnh và điểm yếu của từng chương trình, từ đó đưa ra các điều chỉnh kịp thời nhằm tối ưu hóa giá trị từ hoạt động đào tạo.
Xem thêm: Xây dựng văn hóa học tập: Chìa khóa mở ra sự phát triển bền vững cho tổ chức
Nhìn chung, xây dựng một kế hoạch đào tạo phù hợp với mục tiêu kinh doanh là yếu tố then chốt để SMEs không chỉ nâng cao năng lực đội ngũ mà còn thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Một chiến lược đào tạo rõ ràng, kết hợp với khả năng thích ứng linh hoạt và liên tục cải tiến sẽ giúp doanh nghiệp duy trì và nâng cao lợi thế cạnh tranh, đảm bảo sự phát triển ổn định trong môi trường kinh doanh ngày càng biến động.